بررسی عوامل تعیین کننده رشد در کشورهای در حال توسعه با استفاده از روش تحلیل مرزهای نهایی (eba)

طی چند دهه ی گذشته مبحث رشد اقتصادی و عوامل تعیین کننده ی آن، هم از دیدگاه نظری و هم از جنبه ی کاربردی توجه زیادی را به خود جلب کرده است. یکی از دلایل اصلی توجه پژوهشگران به این زمینه ی خاص از ادبیات اقتصادی، مشاهده های تجربی مربوط به تغییرات کیفیت و استاندارد زندگی در کشورهای مختلف، طی سالیان متمادی است. تاکنون تئوری های متعددی ارائه شده است که به دنبال توجیه دو مسأله ی تغییرات استانداردهای زندگی طی زمان و تفاوت سطح استانداردهای زندگی در بین مناطق مختلف جهان هستند. اگرچه سیر تکاملی مدل های رشد اقتصادی نوید بخش شناسایی عوامل تعیین کننده ی رشد اقتصادی برای دست یابی به رشد پایدار است، اما از آنجا که اجماع عمومی درباره مدل رشد صحیح وجود ندارد، یافتن عوامل تعیین کننده ی رشد نیازمند آزمون های تجربی فراوان است. از طرفی، چون خاستگاه تئوری های رشد، کشورهای توسعه یافته است، ممکن است ساختار متفاوت این کشورها با کشورهای درحال توسعه، موجب شود که فرایند رشد کشورهای در حال توسعه بر اساس این تئوری ها به خوبی قابل تبیین نباشد. در این رساله با تفکیک کشورها بر اساس سطح توسعه یافتگی، با استفاده از داده های پانل نامتوازن و روش تحلیل مرزهای نهایی (eba) به شناسایی تعیین کننده های قوی رشد از میان 103 تعیین کننده ی بالقوه طی دوره 2010-1990 پرداخته شده است. در این راستا حدود 19 میلیون رگرسیون برآورد شده است. نتایج حاکی از تفاوت مجموعه عوامل تعیین کننده ی رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه و کشورهای توسعه یافته است. همچنین نتایج نشان می دهد که عوامل تعیین کننده ی رشد اقتصادی مورد تأکید تئوری ها فرایند رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه را به خوبی توضیح نمی دهند.